top of page
Compassio 5.png
Compassio 3.png
Ảnh của tác giảXuân Phạm Văn

Tình Yêu Là Gì? Ba Yếu Tố Cơ Bản Của Tình Yêu

Sự quan tâm - Care

Có một cách để hiểu được lý do vì sao tình yêu lại quan trọng đến vậy, tại sao tình yêu lại được coi như gần với ý nghĩa của cuộc đời, đó là hãy nhìn vào những khó khăn thách thức khi cô đơn. Chúng ta thường hay bỏ qua không đề cập đến chủ đề cô đơn lẻ bóng: để những người đang không có ai không cảm thấy ngại ngùng, còn những người có đôi có cặp (ở một mức độ nào đó) thì không cảm thấy tội lỗi. Nhưng những nỗi đau mà sự cô đơn mang đến có khả năng không đáng ngại và mang tính phổ quát hơn thế. Chúng ta không nên - trên tất cả - cảm thấy cô đơn khi đang cô đơn. Vô tình, sự cô đơn mang đến cho ta những nhận thức rõ ràng nhất vì sao tình yêu lại quan trọng đến vậy. Chỉ có một vài người là chuyên gia hiểu được tầm quan trọng của tình yêu nhiều hơn so với những người không có ai để yêu thương. Sẽ rất khó để có thể biết được tất cả những ồn ào, rối rắm xung quanh chuyện tình yêu cho đến khi và chỉ khi bạn thực sự có được một tình yêu, mà trên con đường tình đó, sẽ có những lúc cay đắng và nhiều lúc không như mong muốn.



Khi chúng ta chỉ có một mình, mọi người có thể sẽ cố gắng thể hiện lòng tốt với chúng ta; có thể là những lời mời hoặc những cử chỉ cảm động, nhưng sẽ thật khó để thoát khỏi cảm giác là sự quan tâm và chăm sóc đó là có lý do đằng sau. Chúng ta có trách nhiệm để ý tới những giới hạn của sự sẵn lòng của người khác, ngay cả khi đó là người bạn đồng hành tốt nhất, và cảm nhận được mức độ giới hạn về những yêu cầu của chúng ta đối với họ. Thường thì quá muộn - hoặc quá sớm - để kêu gọi sự giúp đỡ. Trong những khoảnh khắc ảm đạm, chúng ta nghĩ rằng chúng ta có thể biến mất khỏi trái đất này và chẳng ai nhận ra hay quan tâm cả.


Bình thường, chúng ta khó có thể chia sẻ những thứ lướt qua tâm trí mình: có rất nhiều lời độc thoại nội tâm của chúng ta quá nhỏ mọn hoặc căng thẳng, lăng xăng vô định hoặc lo lắng về việc được quan tâm. Những người quen biết chúng ta thì có một sự kỳ vọng dễ hiểu, mà sẽ không không ngoan khi vạch trần điều này, đó là bạn của họ chỉ nên bình thường thôi.


Chúng ta cũng cần thể hiện sự lịch sự ở một mức độ nhất định. Không ai thấy cơn giận dữ hay sự ám ảnh, kỳ quái hay cay đắng lại đặc biệt hấp dẫn cả. Chúng ta không thể gây rối hay lớn tiếng chửi rủa. Việc o ép cực đoan bản ngã chân thực của chính mình là cái giá mà chúng ta phải trả cho sự hòa đồng với mọi người.


Chúng ta cũng cần thừa nhận rằng có quá nhiều khía cạnh của chúng ta không sẵn sàng để được thấu hiểu. Có những mối quan tâm sâu sắc nhất của chúng ta sẽ bị nhìn nhận là hoàn toàn khó hiểu, buồn chán hoặc sợ hãi. Hầu hết mọi người chẳng màng quan tâm đến điều đó. Những suy nghĩ sâu sắc nhất của chúng ta trở thành mối quan tâm hiếm hoi. Chúng ta phải thể hiện là một người dễ chịu nhưng nhạt nhòa sáo rỗng trong suy nghĩ của hầu hết tất cả mọi người.


Với tất cả những khía cạnh hủy diệt tâm hồn lặng lẽ như vậy của cuộc sống độc thân, tình yêu mang đến lời hứa sửa chữa điều đó. Trong một mối quan hệ yêu đương, sẽ không cần phải có một giới hạn nào cho mức độ quan tâm, chăm sóc, chú ý và quyền hạn mà chúng ta được trao nhận. Chúng ta sẽ được công nhận nhiều hơn hoặc ít hơn như chính con người mình, chúng ta không cần phải chịu căng thẳng để xác nhận địa vị của mình trong lòng người ấy. Sẽ hoàn toàn có thể bộc lộ những tổn thương, dằn vặt nội tâm và sự vượt thoát ám ảnh tưởng chừng như vô lý, cực đoan của chúng ta. Sẽ không sao cả nếu như có những cơn thịnh nộ, hay hát lệch tông hay òa khóc nức nở. Chúng ta vẫn sẽ được bao dung nếu như không quyến rũ cho lắm hay đơn giản là trở nên xấu tính trong một khoảng thời gian nào đó. Chúng ta có thể lôi họ dậy giữa nửa đêm để chia sẻ những nỗi buồn hay sự phấn khích của mình. Những vết trầy xước dù là nhỏ nhất của chúng ta cũng sẽ được quan tâm. Chúng ta có thể đưa ra những chủ đề về những điều nhỏ bé cỏn con nhưng đầy cảm hứng đáng ngạc nhiên (điều mà không còn xảy ra từ khi chúng ta còn nhỏ xíu, lần cuối mà người khác vui vẻ thảo luận nghiêm túc với chúng ta là về việc cái nút áo của chiếc áo khoác len của ta nên cài vào hay để mở).


Với sự hiện diện của người yêu, việc đánh giá sẽ không còn diễn ra quá vội vã và phiến diện tiêu cực. Họ sẽ dành nhiều thời gian cho chúng ta. Khi chúng ta thử ám chỉ một điều gì đó, họ sẽ trở nên háo hức và phấn khích. Họ sẽ bảo "cứ nói tiếp đi" khi ta bị vấp váp hay ngập ngừng. Họ sẽ chấp nhận rằng cần phải có rất nhiều sự chú ý để tâm để từ từ sáng tỏ dần về câu chuyện chúng ta đã trở thành con người bây giờ như thế nào. Họ sẽ không bao giờ chỉ nói "tội nghiệp anh/em" rồi quay đi cả. Họ sẽ tìm những mảnh ghép liên quan rồi ráp lại thành một bức tranh hoàn chỉnh chính xác và công tâm về con người bên trong chúng ta. Và thay vì xem chúng ta là những con người quái đản khi nghe những lời “thú tội” đó, họ sẽ nhẹ nhàng nói "anh/em cũng vậy". Phần mong manh trong mỗi chúng ta sẽ cảm thấy an toàn khi ở bên cạnh họ. Chúng ta sẽ cảm thấy biết ơn sâu sắc đối với người này, người mà chúng ta nghĩ không bao giờ có thật trên đời: một người hiểu hết con người chúng ta mà vẫn yêu thích chúng ta. Chúng ta sẽ thoát ra khỏi cảm giác bị dồn nén và tan nát cõi lòng bởi suy nghĩ cho rằng cách duy nhất để khiến mọi người yêu thích chúng ta là bao bọc, kìm giữ phần lớn con người thật của mình ở bên trong.


Photo by Tim Stief on Unsplash

Chúng ta sẽ bắt đầu cảm thấy mình đang thực sự tồn tại. Nhân dạng của mình được an toàn, chúng ta không phải là người bảo hộ duy nhất cho câu chuyện của bản thân. Khi bị thế giới lạnh lùng và vùi dập tan nát, chúng ta có thể quay về với người yêu để được hàn gắn trở lại, phản chiếu lại bản thân trong khi được trấn an và an ủi. Dù bị vây xung quanh bởi những sự lạnh lùng ghẻ lạnh ít hơn và nhiều hơn, nhưng chúng ta cuối cùng cũng biết rằng trong vòng tay của một người phi thường, kiên nhẫn, tốt bụng và đáng để ta biết ơn vô hạn, chúng ta thực sự quan trọng.


Sự cảm phục – Admiration

Trong tác phẩm Đối thoại Symposium của Plato, nhà viết kịch Aristophanes cho rằng nguồn gốc của tình yêu nằm ở mong muốn hoàn thiện bản thân bằng cách tìm "một nửa" còn thiếu của mình. Vào lúc bắt đầu, ông ấy mạo hiểm phỏng đoán khôi hài bảo rằng tất cả loài người đều là sinh vật lưỡng tính với hai chiếc lưng và bốn bên sườn, bốn tay, bốn chân, có hai gương mặt quay hai hướng ngược nhau trên cùng một cái đầu. Những sinh vật lưỡng tính này rất mạnh mẽ và có niềm kiêu hãnh quá lớn khiến cho Zeus buộc phải cắt chúng làm đôi, một nửa là nam, một nửa là nữ - và từ ngày đó, mỗi người trong chúng ta đều luyến tiếc mong muốn được kết nối lại phần mà mình đã bị cắt đứt.


Chúng ta không cần phải tin hoàn toàn vào câu chuyện trên để nhận ra một sự thật mang tính biểu tượng: chúng ta đem lòng yêu những người hứa hẹn rằng họ sẽ giúp ta trở nên hoàn thiện. Tại trung tâm của những cảm xúc ngây ngất vào những ngày đầu mới yêu, chúng ta cảm thấy biết ơn vì đã tìm được người có vẻ hoàn hảo để bù đắp những phẩm chất và tính tình của chúng ta. Họ (có lẽ) có một sự kiên nhẫn đáng kinh ngạc với những chi tiết giấy tờ hay một thói quen hăng hái chống lại nạn hành chính quan liêu. Họ có thể có khả năng giữ mọi thứ cân đối, êm đẹp và tránh manh động. Hoặc có thể họ là người vốn đa sầu và nhạy cảm, nên luôn giữ được kết nối với những luồng suy nghĩ và cảm xúc sâu sắc hơn.


Chúng ta không phải cũng yêu cùng một người bởi vì không phải ai cũng thiếu những thứ giống nhau. Những khía cạnh mà chúng ta thèm muốn ở đối phương nói về những thứ chúng ta ngưỡng mộ nhưng không có được một cách chắc chắn trong mỗi chúng ta. Chúng ta có thể bị cuốn hút mạnh mẽ bởi những người giỏi giang, tài cán bởi chúng ta biết cuộc sống của mình phải vật lộn thế nào bởi thiếu sự tự tin và có xu hướng rơi vào trạng thái hoảng loạn khi gặp phải những rắc rối quan liêu. Hoặc tình yêu của chúng ta có thể không thấy được khía cạnh hài hước của đối phương bởi chúng ta chỉ vì chúng ta chỉ mải tập trung vào sự tuyệt vọng và hoài nghi. Hoặc chúng ta bị cuốn vào bầu không khí tập trung miên man nghĩ ngợi về đối phương bởi ta nhận ra đây là sự giải thoát cho những suy nghĩ sợ sệt và hời hợt của chúng ta. Cơ chế này cũng áp dụng với cả khía cạnh thể chất: chúng ta có thể khao khát một nụ cười như là một dấu chỉ của việc rất mong muốn được người khác công nhận như bản thân vốn là (để phản kháng lại thái độ trừng phạt hay giọng điệu gay gắt của chính chúng ta) hoặc một nụ cười mỉa mai xấc xược cũng có thể thu hút chúng ta bởi nó mang đến tính cân bằng cho cách nhìn thế giới quá mềm mỏng, phục tùng của chúng ta. Những gì còn thiếu của bản thân giải thích cho xu hướng chọn lựa của chúng ta.


Chúng ta yêu với hy vọng ít nhất được người yêu giúp đỡ và bù đắp. Luôn có một khao khát thẳm sâu cho sự học hỏi và trưởng thành. Chúng ta hy vọng với sự hiện diện của họ, mình có thể thay đổi một chút nhờ vào sự giúp đỡ của họ, trở thành phiên bản tốt hơn của bản thân. Tình yêu nằm ngay dưới hy vọng được bù đắp của một người: một giải pháp cho những tắc nghẽn và hoang mang nào đó. Chúng ta không nên hy vọng có thể làm được tất cả những điều đó một mình. Trong một số lĩnh vực nào đó, chúng ta chỉ có thể là học sinh còn họ là những giáo viên. Chúng ta thường nghĩ học hỏi là cái gì đó khắc nghiệt, áp đặt và trái với mong muốn của mình. Tình yêu hứa hẹn dạy chúng ta theo một cách rất khác. Thông qua người yêu, sự phát triển của chúng ta có thể bắt đầu một cách vui vẻ và tràn đầy năng lượng: cùng với sự phấn khích và ham muốn sâu sắc.



Nhận thức được những phẩm chất của người yêu, chúng ta có thể cho phép bản thân có những khoảnh khắc sung sướng và hăng hái thuần khiết. Sự phấn khích trong tình yêu trái ngược với những thất vọng và hoài nghi bình thường của chúng ta về người khác; tìm thấy điểm bất ổn của một người nào đó thì quen thuộc, dễ dàng và là trò chơi đau đớn mà không được gì. Bây giờ, tình yêu mang đến cho chúng ta năng lượng để xây dựng và nắm giữ câu chuyện tuyệt vời nhất về một ai đó. Chúng ta được quay trở lại với lòng biết ơn nguyên sơ chân chất. Chúng ta cảm thấy hồi hộp xung quanh những chi tiết nhỏ nhặt như: họ đã gọi điện cho chúng ta, họ mặc những chiếc áo thun đặc biệt nào đó, cách họ tựa đầu trên tay họ, rồi thì họ có một vết sẹo nhỏ xíu trên ngón trỏ trái hay những thói quen đặc biệt như cách phát âm hơi sai một từ nào đó... Những quan tâm đó là hoàn toàn bình thường khi chúng ta trong một mối quan hệ yêu đương, để ý đến những nỗi khổ tâm cay đắng, những tài năng và những xúc động của người kia. Đây là điều mà các bậc cha mẹ, nghệ sỹ hay Chúa mới có thể làm. Chúng ta cũng không nhất thiết phải duy trì điều này mãi mãi, sự sung sướng không nhất thiết phải luôn hoàn toàn lành mạnh, nhưng đó là một trong những trò tiêu khiển cao quý và cứu rỗi lớn nhất của chúng ta - và là một loại nghệ thuật của riêng nó - khiến chúng ta vượt lên trên để một lúc nào đó trân trọng hoàn toàn những mặc cảm, vẻ đẹp và đức tính thực sự của một con người khác mình.


Sự ham muốn – Desire

Một trong những khía cạnh đáng ngạc nhiên hơn và ở một mức độ khó hiểu của tình yêu là chúng ta không chỉ đơn giản ngưỡng mộ nửa kia của mình; chúng ta còn bị lôi cuốn mạnh mẽ muốn chiếm hữu được cả cơ thể họ. Tình yêu xuất hiện khi có những tín hiệu mà trong thực tế là những hành động cực kỳ kỳ lạ; hai bộ phận vốn dĩ được sử dụng để ăn uống và nói năng, nay lại chạm và ép vào nhau với một lực tăng dần, kèm theo với sự tiết ra của nước bọt. Lưỡi thường được dùng để phát ra các âm thanh từ ngữ, hay để đẩy khoai tây nghiền và bông cải xanh ra phía sau vòm miệng thì bây giờ lại chuyển động về phía trước để gặp bản sao của nó, mà đầu của chúng có thể chạm vào nhau bằng những chuyển động ngắt nhịp lặp đi lặp lại.


Chúng ta chỉ có thể bắt đầu hiểu được vai trò của tình dục trong tình yêu khi mà chúng ta có thể chấp nhận rằng nó không phải - từ quan điểm thuần túy về thể chất - nhất thiết là một trải nghiệm đặc biệt thú vị, không phải lúc nào nó cũng đáng nhớ thích thú hơn cảm giác được xoa bóp da đầu hay ăn một con hàu. Tuy nhiên, quan hệ tình dục với người yêu có thể là một trong những điều thú vị tuyệt vời nhất mà chúng ta từng làm.


Nguyên nhân là do tình dục mang đến một sự hồi hộp tâm lý rất lớn. Niềm vui mà chúng ta trải nghiệm xuất phát trừ một ý tưởng: đó là được phép làm một việc rất riêng tư với và cùng với một người khác. Cơ thể của một người khác là một khu vực riêng tư và được bảo vệ nghiêm ngặt. Sẽ rất là xúc phạm nếu bạn đi đến trước mặt một người lạ và vuốt ve má họ hay đụng chạm vào vùng giữa hai chân họ. Việc đồng thuận cho phép chạm vào nhau trong quan hệ tình dục là một điều mang lại cảm xúc mạnh mẽ và to lớn. Chúng ta ngầm nói với người kia khi cho phép họ nhìn thấy chúng ta trong trạng thái không một mảnh vải che thân, có nghĩa là chúng ta đã đặt họ vào một vị trí nhỏ bé mà mạnh mẽ: chúng ta đã trao cho họ một đặc quyền phi thường.



Hứng thú tình dục là thuộc về tâm lý. Điều đó không thiên quá nhiều là về việc cơ thể chúng phản ứng như thế nào khi bị kích thích. Mà đó là những gì diễn ra bên trong bộ não của chúng ta: sự chấp nhận là trung tâm của những loại trải nghiệm mà chúng ta gọi chung là "bị kích thích". Nó cũng có những cảm giác vật lý như tim đập nhanh hơn, sự trao đổi chất thay đổi, làn da nóng dần lên, nhưng đằng sau tất cả là một loại thay đổi rất khác: một cảm giác về sự chấm dứt việc cô độc của chúng ta.


Nói chung, cuộc sống hiện đại đòi hỏi chúng ta phải thể hiện những phiên bản đã được chỉnh sửa và kiểm duyệt của bản thân ra trước mặt người khác. Nó yêu cầu chúng ta phải là phiên bản trong sạch hơn, tinh khiết hơn, lịch sự hơn con người thật của chúng ta. Điều này mang đến một cái giá khá cao với nội tâm của chúng ta. Những mặt quan trọng trong tính cách của chúng ta bị đẩy khuất vào trong bóng tối.


Nhân loại từ lâu đã bị mê hoặc - và rất bức bối - bởi sự mâu thuẫn giữa lý tưởng cao quý và những nhu cầu cấp bách, thú vị nhất của bản năng tình dục của chúng ta. Vào đầu thế kỷ thứ ba, học giả và thánh của Thiên chúa giáo, Origen, đã tự thiến mình - bởi vì anh ta quá sợ hãi giữa khoảng cách của con người mà anh ta muốn trở thành (tự chủ, dịu dàng và kiên nhẫn) với con người mà anh ta nghĩ tình dục sẽ biến anh ta thành (tục tĩu, dâm đãng và phóng túng). Anh ấy đại diện cho sự cực đoan đến lố bịch về một nỗi lo ngại mà thực tế là điều rất bình thường và phổ biến ai cũng vướng mắc cả. Chúng ta có thể vô tình gặp những người cổ xúy cho bất đồng này.


Người mà yêu chúng ta trọn vẹn cả về thể xác lẫn tâm hồn sẽ mang đến cho ta một sự thăng hoa giải phóng hoàn toàn: họ ngừng phân biệt các khía cạnh khác nhau của con người chúng ta. Họ có thể thấy chúng ta là cùng một con người trong mọi lúc; biết rằng sự dịu dàng và vẻ đứng đắn của chúng ta trong một số trường hợp không phải là giả tạo chỉ bởi vì ta thể hiện những bộ mặt khác nhau khi trên giường và ngược lại. Thông qua tình yêu thể hiện bằng tình dục, chúng ta có cơ hội giải quyết một trong những vấn đề sâu sắc và cô đơn nhất của bản chất con người: làm thế nào để được chấp nhận vì chính con người của chúng ta.

 

Người dịch: Trang ; Người biên tập: Anh Đào Lê

Chuyên gia review: Đang review bởi chuyên gia: www.compassion.vn/expert

Hình thức dịch: Dịch & biên tập theo hình thức crowdsourcing tại www.compassion.vn/crowdsourcing - Cộng tác làm nội dung tại đây

1.369 lượt xem0 bình luận

Bài đăng gần đây

Xem tất cả

Comments


bottom of page